Direct naar:

• Wetenschappelijke studie
• Het onderzoek
• Onderzoeksperiode (termijn)
• Gevoeligheid van het onderzoek
• Zekerheid van de uitslag
• Nevenbevindingen
• Deelname en kosten
• Exclusiecriteria
• Kwaliteitseisen

Wetenschappelijke studie

Zwangeren die kiezen voor een eerste trimester SEO, kunnen deze echo laten uitvoeren als zij meedoen aan de landelijke, wetenschappelijke studie (de IMITAS studie). Het doel van de wetenschappelijke studie is om meer inzicht te geven in de voor- en nadelen van het eerste trimester SEO. Daarbij wordt gekeken naar de uitkomsten van het eerste trimester SEO in Nederland en ervaringen van zwangeren en professionals. Want een vroege echo geeft de zwangere meer tijd voor vervolgonderzoek en om te bepalen wat ze met de uitslag doet. Maar aan de andere kant kan het eerste trimester SEO misschien ook zorgen voor extra onrust en onzekerheid. 
Meer informatie over de wetenschappelijke studie (IMITAS)  

Het onderzoek 

Doel van het eerste trimester SEO (in onderzoekssetting) is het in beeld brengen van majeure lichamelijke afwijkingen bij de foetus. Een deel van de afwijkingen die nu bij het tweede trimester SEO worden gevonden, kan al eerder worden ontdekt. Dit zijn met name ernstige, veelal niet met het leven verenigbare afwijkingen (Gezondheidsraad, 2016). Zo kunnen zwangeren en hun partner indien ze dit wensen, tijdig worden geïnformeerd over de aanwezigheid van één of meer aandoeningen, zodat zij kunnen bepalen wat ze met de uitslag doen. 

Chromosomale afwijkingen
Het eerste trimester SEO (in onderzoeksetting) heeft niet het doel te screenen op chromosomale afwijkingen, maar gevonden afwijkingen kunnen wel doen vermoeden dat sprake is van chromosomale afwijkingen. 

Geslacht van het kind
Het eerste trimester SEO (in onderzoeksetting) is een medisch onderzoek. Het bepalen van het geslacht is niet het doel van de echo, het staat  niet in het protocol en valt niet onder de WBO Wet op het bevolkingsonderzoek (Wet op het bevolkingsonderzoek)-vergunning. Bij het vaststellen van het protocol van het eerste trimester SEO is ervoor gekozen om alleen die structuren te beoordelen waarop daadwerkelijk een (ernstige) afwijking kan worden gezien tussen 12+3 weken tot en met 14+3 weken zwangerschap. Bij 13 weken is het uitwendig genitaal nog onvoldoende ontwikkeld om deze structuur betrouwbaar te kunnen beoordelen. De echoscopist doet geen uitspraken over het geslacht van de foetus. De betrouwbaarheid van de waarneming is bij deze termijn onvoldoende voor het doen van een uitspraak. Er een kans dat sommige zwangeren voor het eerste trimester SEO kiezen om al vroeg in de zwangerschap te weten wat het geslacht is. In zo’n geval beïnvloedt het mogelijk de geïnformeerde keuze. We willen juist dat zwangeren - los van de geslachtsbepaling - een weloverwogen beslissing kunnen nemen over een eventuele deelname aan het eerste trimester SEO. 
Het is belangrijk dat alle zwangeren in Nederland hetzelfde aanbod aan prenatale tijdens de zwangerschap (tijdens de zwangerschap) screening onderzoek (onderzoek) ontvangen en dat alle echo's op dezelfde manier worden uitgevoerd. Ongeacht in welke praktijk een zwangere komt. De situatie dat sommige echoscopisten wel uitspraken doen over het geslacht, en andere niet, is onwenselijk.  

Onderzoek van het hele kind
Zwangeren die besluiten een eerste trimester SEO te laten verrichten, kiezen daarmee voor een onderzoek van het hele kind. Alle aandoeningen die de echoscopist ziet, zal zij communiceren. De zwangere kan er niet voor kiezen bepaalde aandoeningen niet te willen weten. 

Pretecho
Een pretecho mag niet worden aangeboden voorafgaand aan, gecombineerd met, en/of aansluitend op een eerste trimester SEO. De echoscopist dient, indien aan de orde, duidelijk te maken wat het verschil is tussen een SEO en een pretecho. Zo is een SEO een medisch onderzoek en dient een pretecho een niet medisch doel. Een pretecho mag niet vanuit de handeling prenatale screening worden aangeboden. Het screenen op structurele afwijkingen is WBO plichtig en mag niet als pretecho worden aangeboden.

Onderzoeksperiode (termijn)

Het eerste trimester SEO kan worden uitgevoerd van 12+3 weken tot en met 14+3 weken zwangerschap.

Gevoeligheid van het onderzoek 

De kans dat een bepaalde afwijking wordt opgespoord met een eerste trimester SEO verschilt per afwijking. Kijk voor meer achtergrondinformatie op de pagina lichamelijke afwijkingen. De uitkomsten van de wetenschappelijke studie (de IMITAS studie) zullen informatie geven over de gevoeligheid van het eerste trimester SEO.

Zekerheid van de uitslag

Een niet-afwijkende uitslag van het eerste trimester SEO is geruststellend, maar het sluit niet uit dat er toch afwijkingen zijn bij de foetus. Niet alle lichamelijke afwijkingen kunnen worden gezien met een echo rond de 13 weken zwangerschap. Daarnaast heeft het eerste trimester SEO (in onderzoeksetting) niet het doel te screenen op chromosomale afwijkingen.

Wel zijn soms afwijkingen zichtbaar die kunnen voorkomen bij een kind met een chromosoomafwijking (of een andere erfelijke aandoening). Maar niet alle ernstige aandoeningen gaan gepaard met afwijkingen die zichtbaar zijn bij een eerste trimester SEO (of een tweede trimester SEO). Het is belangrijk dat de zwangere zich de beperkingen van het onderzoek realiseert.

Een aantal zwangeren krijgt te horen dat het eerste trimester SEO aanwijzingen laat zien voor een afwijking bij het kind. Bij vervolgonderzoek blijken deze afwijkingen er toch niet te zijn. Er was sprake van een fout-positieve uitslag.  

Nevenbevindingen 

Naast lichamelijke afwijkingen kunnen andere afwijkingen gevonden worden die relevant zijn en vervolgonderzoek behoeven. De uitkomsten van de wetenschappelijke studie (de IMITAS studie) zullen informatie geven over de mogelijke nevenbevindingen bij het eerste trimester SEO. 

Deelname en kosten

Zwangeren die gebruik maken van de zorg in Nederland betalen niets voor het eerste trimester SEO. Ook zwangeren zonder BSN Burgerservicenummer (Burgerservicenummer) of Nederlandse zorgverzekering kunnen kiezen voor het eerste trimester SEO. Meer informatie over de kosten van het eerste trimester SEO voor de zwangere staat op de publiekspagina. 

Exclusiecriteria

Een zwangere komt niet in aanmerking voor een eerste trimester indien sprake is van een:

• indicatie voor een GUO geavanceerd echoscopisch onderzoek (geavanceerd echoscopisch onderzoek) type 1 in het eerste trimester. 

De zwangere wordt direct verwezen naar een Centrum voor Prenatale Diagnostiek.

• afwijkende uitslag van de NIPT niet-invasieve prenatale test (niet-invasieve prenatale test). 

Het is niet nodig om op de uitslag van de NIPT te wachten, alvorens het eerste trimester SEO wordt uitgevoerd.

Zie ook: indicaties voor verwijzing .

Kwaliteitseisen

De echoscopist hoort zich te houden aan de kwaliteitseisen eerste trimester SEO  en de Kwaliteitseisen eerste trimester SEO-echoscopist .