Hieronder vindt u een overzicht van de indicatoren neonatale na de geboorte (na de geboorte ) gehoorscreening en de bijbehorende waarden. De indicatoren worden ook gebruikt bij de jaarlijkse landelijke monitoring en evaluatie. 

Indicatoren en kwaliteitsnormen

In opdracht van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu) heeft TNO in samenwerking met alle betrokken partijen in 2008 een indicatorenset ontwikkeld die in mei 2009 en in 2014 werd gereviseerd. Leidend hierbij waren kernindicatoren die voor alle bevolkingsonderzoeken waren vastgesteld. Daarnaast werd een aantal programmaspecifieke indicatoren gehandhaafd. In plaats van normen aan alle indicatoren te koppelen werd een onderscheid gemaakt tussen normen, streefwaarden en signaalwaarden. Aan sommige indicatoren werd geen waarde gekoppeld omdat ze bedoeld zijn om vergelijking in de tijd mogelijk te maken. Een overzicht van deze indicatoren en de daaraan gekoppelde waarden is samen met de definities van de verschillende gehanteerde begrippen hieronder opgenomen. Alle hiervoor benodigde gegevens evenals de voor de uitvoering van het programma benodigde gegevens zijn opgenomen in de minimale gegevensset. Deze set vormt onder andere de basis voor gegevens die geregistreerd dienen te worden in het neonatale na de geboorte (na de geboorte ) gehoorscreeningsinformatiesysteem (NIS Neonatale Gehoorscreeningsinformatiesysteem (Neonatale Gehoorscreeningsinformatiesysteem )).

Definities normen, streefwaarden en signaalwaarden


Norm

Doel: bewaken van de publieke waarden van de uitvoering.

Definitie: is een minimale uitkomst van een indicator die door een monitor aangetoond haalbaar is, en door literatuur (artikel en/ of rapport) onderbouwd wordt.

Aandachtspunten:

  • Normen worden veelal gekoppeld aan indicatoren voor kritische processen binnen het programma; de uitvoering van het programma loopt risico als de norm niet wordt gehaald.
  • Niet voldoen aan de norm heeft consequenties voor de uitvoerder (‘comply or explain’). Acties als evaluatie-onderzoek en een stappenplan ter verbetering zijn mogelijke interventies.
  • Alleen afwijkingen van de norm die duiden op een verwijtbare fout en/ of waar verwijtbare gezondheidsschade is opgetreden, wordt gemeld bij de IGZ; de IGZ is ook alleen in afwijkingen van normen geïnteresseerd (niet in streef- en signaalwaarden).
  • • Bij vernieuwing in programma of nieuwe programma’s bij voorkeur pas normen ontwikkelen als een programma stabiel is, na een aantal jaren.
     

Streefwaarde

Doel: verbeteren van de publieke waarden van de uitvoering.

Definitie: is een haalbare waarde van een indicator die binnen een afgesproken termijn gewenst is en richting geeft aan uitkomst van een indicator.

Aandachtspunten:

  • Het stellen van streefwaarden betreft een inspanning op de uitvoering.
  • Aan streefwaarde worden concrete activiteiten gekoppeld om de waarde te bereiken binnen een afgesproken termijn. Prioritering van activiteiten is nodig in tijd en uitvoering en is afhankelijk van de kosten/middelen in verhouding tot baten. Daarom moet een streefwaarde ook realistisch zijn.
  • Streefwaarden kunnen pas ontwikkeld worden als we weten wat realistisch of haalbaar is (via monitor of eerdere pilots).
     

Signaalwaarde

Doel: vroegtijdige signalering van een mogelijke afwijking en/of risico om tijdig en proactief bij te kunnen sturen.

Definitie: is een waarde van een indicator die een signaal (belletje) afgeeft waarbij mogelijk de norm overschreden wordt bij kritische processen in de uitvoering.

Aandachtspunten:

  • Signaalwaarden kunnen worden ingezet bij grote verandertrajecten.
  • Signaalwaarden kunnen tijdelijk zijn.
     

Vergelijking in de tijd

Niet elke indicator heeft een norm, streef- of signaalwaarde nodig. De uitkomsten van de indicatoren kunnen ook vergeleken worden in de tijd voor trendanalyse of onderling (benchmark).

Indicator Teller/noemer Streefwaarde signaalwaarde norm etc. Waarde
Combinatie gehoor- en hielprikscreening

Aantal kinderen uit JGZ Jeugdgezondheidszorg (Jeugdgezondheidszorg) organisaties die de eerste screening onderzoek (onderzoek ) gecombineerd aanbieden met de hielprikscreening
/ (gedeeld door)
Totaal aantal te screenen kinderen
x 100%

Vergelijking in de tijd  
Deelnamegraad
1e ronde

Aantal kinderen dat gescreend is
/ (gedeeld door)
Gecorrigeerd aantal levendgeborenen*
x 100%

*Gecorrigeerd aantal levendgeborenen: aantal levendgeboren kinderen minus het aantal kinderen dat is opgenomen op een NICU neonatale intensive care unit (neonatale intensive care unit ) en het aantal kinderen dat overleden is voor het moment dat screening en diagnostiek zijn voltooid.
De kinderen waarvoor in de noemer gecorrigeerd wordt tellen ook in de teller niet mee.
Signaalwaarde ≥ 98%
Deelnamegraad
2e ronde

Aantal gescreenden in de 2e ronde
/ (gedeeld door)
Aantal kinderen zonder voldoende aan beide oren bij OAE-screening in de 1e ronde die niet verwezen zijn naar een AC abdominal circumference (abdominal circumference )
x 100%

Opmerking: over kinderen met een AABR bij de eerste of tweede screeningsronde wordt apart gerapporteerd
Signaalwaarde ≥ 98%
Deelnamegraad
3e ronde

Aantal gescreenden in de 3e ronde
/ (gedeeld door)
Aantal kinderen zonder voldoende op OAE aan beide oren na 2 ronden die niet verwezen zijn naar een AC
x 100%

Opmerking: over kinderen met een AABR bij de eerste of tweede screening wordt apart gerapporteerd.
Signaalwaarde ≥ 98%
Geen toestemming deelname 1e ronde

Aantal kinderen waarvan de ouders geen toestemming geven voor de screening
/ (gedeeld door)
Gecorrigeerd aantal levendgeborenen*
x 100%

Vergelijking
in de tijd
 
Kind niet getraceerd voor deelname
1e ronde

Aantal kinderen dat niet opgespoord kon worden voor deelname 1e ronde (hier horen niet de kinderen bij die niet verschenen op de afspraak al dan niet met het geven van bericht)
/ (gedeeld door)
Gecorrigeerd aantal levendgeborenen*
x 100%

Vergelijking
in de tijd
 
Verwijsadvies opgevolgd

Aantal kinderen dat eerste bezoek heeft gebracht aan het AC
/ (gedeeld door)
Aantal kinderen dat naar aanleiding van screening een indicatie heeft voor verwijzing naar het AC
x 100%

Signaalwaarde 100%
Afronding audiologische diagnostiek

Aantal kinderen met een diagnose op het AC
/ (gedeeld door)
Aantal kinderen dat eerste bezoek heeft gebracht aan het AC
x 100%

Signaalwaarde 100%
Tijdigheid 1e ronde

Aantal kinderen dat vóór de 28e dag na geboortedatum gescreend is
/ (gedeeld door)
Aantal gescreende kinderen in de eerste ronde
x 100%

Hierbij mag gecorrigeerd worden voor de duur van de zwangerschap in geval van een zwangerschapsduur korter dan 37 weken. Hiervan is sprake als de à terme datum minus de geboortedatum meer dan 21 dagen bedraagt.
Signaalwaarde ≥ 97%
Tijdigheid 2e ronde

Aantal kinderen dat vóór de 35e dag nageboortedatum voor de 2e keer gescreend is
/ (gedeeld door)
Aantal gescreende kinderen in de tweede ronde
x 100%

Hierbij mag gecorrigeerd worden voor de duur van de zwangerschap in geval van een zwangerschapsduur korter dan 37 weken. Hiervan is sprake als de à terme datum minus de geboortedatum meer dan 21 dagen bedraagt.
Signaalwaarde ≥ 95%
Tijdigheid 3e ronde

Aantal kinderen dat vóór de 42e dag na geboortedatum voor de 3e keer gescreend is
/ (gedeeld door)
Aantal gescreende kinderen in de derde ronde
x 100%

Hierbij mag gecorrigeerd worden voor de duur van de zwangerschap in geval van een zwangerschapsduur korter dan 37 weken. Hiervan is sprake als de à terme datum minus de geboortedatum meer dan 21 dagen bedraagt.
Streefwaarde ≥ 95%
Interval laatste
screeningsronde
en
bezoek AC

Aantal kinderen dat voor verwijzing in aanmerking komt, dat binnen 24 dagen na de laatste screeningsronde een bezoek heeft gebracht aan het AC
/ (gedeeld door)
Totaal aantal kinderen dat na één of meerdere rondes is verwezen naar het AC en van wie zowel datum laatste screening als datum eerste bezoek aan AC bekend zijn
x 100%

Streefwaarde ≥ 95%
Tijdigheid afronden
diagnostiek

Aantal verwezen kinderen waarbij vóór de dag waarop ze drie maanden (92 dagen) oud werden een diagnose gesteld is
/ (gedeeld door)
Totaal aantal kinderen bij wie de leeftijd bij het stellen van de diagnose bekend was
x 100%

Hierbij mag gecorrigeerd worden voor de duur van de zwangerschap in geval van een zwangerschapsduur korter dan 37 weken. Hiervan is sprake als de à terme datum minus de geboortedatum meer dan 21 dagen bedraagt.
Streefwaarde ≥ 95%
Indicatie interventie

Aantal kinderen met een indicatie voor een interventie gespecificeerd naar controle, hoortoestel(len), gezinsbegeleiding, consult KNO Keel-, neus- en oorheelkunde (Keel-, neus- en oorheelkunde) arts, consult ander specialisme, voorlichting, watchfull waiting
/ (gedeeld door)
Aantal kinderen met een diagnose van blijvend uni- of bilateraal gehoorverlies van ≥ 40 dB
x 100%

Eén kind kan meerdere indicaties voor verschillende interventies hebben.
Vergelijking
in de tijd
 
Tijdigheid start hoortoestellen

Aantal kinderen met bilateraal gehoorverlies waarbij vóór de leeftijd van 4 maanden gestart is met hoortoestellen
/ (gedeeld door)
Aantal kinderen met bilateraal gehoorverlies met een indicatie voor hoortoestellen
x 100%

Hierbij mag gecorrigeerd worden voor de duur van de zwangerschap in geval van een zwangerschapsduur korter dan 37 weken. Hiervan is sprake als de à terme datum minus de geboortedatum meer dan 21 dagen bedraagt.
Streefwaarde
Evaluatievraag todat dit in het NIS geregistreerd kan worden
≥ 95%
Tijdigheid start gezinsbegeleiding

Aantal kinderen met gehoorverlies waarbij vóór de leeftijd van 4 maanden gestart is met gezinsbegeleiding
/ (gedeeld door)
Kinderen met bilateraal gehoorverlies met een indicatie voor gezinsbegeleiding
x 100%

Hierbij mag gecorrigeerd worden voor de duur van de zwangerschap in geval van een zwangerschapsduur korter dan 37 weken. Hiervan is sprake als de à terme datum minus de geboortedatum meer dan 21 dagen bedraagt.
Evaluatie  
Geen voldoende bij
1e screening

Aantal kinderen dat bij de 1e ronde met OAE geen voldoende haalde aan één of beide oren
/ (gedeeld door)
Aantal met OAE gescreende kinderen in de 1e ronde
x 100%

Opmerking: over kinderen met een AABR bij de eerste of tweede screeningsronde wordt apart gerapporteerd.
Norm ≤ 7%
Geen voldoende bij
2e screening

Aantal kinderen dat bij de 2e ronde met OAE geen voldoende haalde aan één of beide oren
/ (gedeeld door)
Aantal met OAE gescreende kinderen in de 2e ronde
x 100%

Opmerking: over kinderen met een AABR bij de eerste of tweede screeningsronde wordt apart gerapporteerd.
Signaalwaarde ≤ 40%
Geen voldoende bij
3e screening

Aantal kinderen zonder beiderzijds voldoende na 3 ronden
/ (gedeeld door)
Aantal gescreende kinderen in de 3e ronde
x 100%

Vergelijking in de tijd  
Verwijspercentage naar AC na drie ronden (bij 100% deelname)

Percentage verwijzingen als deelname 100% zou zijn:
geen voldoende bij 1e screening
x (keer)
geen voldoende bij 2e screening
x (keer)
geen voldoende bij 3e screening

Norm ≤ 0,5%
Detectiecijfer unilateraal gehoorverlies

Aantal via de screening opgespoorde kinderen met een blijvend unilateraal gehoorverlies van ≥ 40 dB
/ (gedeeld door)
Het totaal aantal gescreende kinderen in de 1e ronde
x 100%

Vergelijking in de tijd  
Detectiecijfer bilateraal gehoorverlies

Aantal via de screening opgespoorde kinderen met een blijvend bilateraal gehoorverlies van≥ 40 dB aan het best horende oor
/ (gedeeld door)
Het totaal aantal gescreende kinderen in de 1e ronde
x 100%

Vergelijking in de tijd  
Detectiecijfer uni- en bilateraal gehoorverlies

Aantal via de screening opgespoorde kinderen met een blijvend gehoorverlies van ≥ 40 db aan één of beide oren
/ (gedeeld door)
Het totaal aantal gescreende kinderen in de 1e ronde
x 100%

Vergelijking in de tijd  
Specificiteit

Aantal terecht negatieven
/ (gedeeld door)
Aantal terecht negatieven + aantal fout-positieven
x 100%

Signaalwaarde ≥ 99,8%
Positief voorspellende waarde voor uni- en bilateraal gehoorverlies samen

Aantal verwezen kinderen dat op het AC een uni- of bilateraal gehoorverlies van minimaal 40 dB bleek te hebben
/ (gedeeld door)
Aantal verwezen kinderen met een AC-diagnose
x 100%

Vergelijking in de tijd  
Positief voorspellende waarde voor bilateraal gehoorverlies bij bilaterale uitval op de screening

Aantal verwezen kinderen met bilaterale uitval bij de screening dat op het AC een bilateraal gehoorverlies bleek te hebben (minimaal 40 dB aan het best horende oor)
/ (gedeeld door)
Aantal verwezen kinderen vanwege een bilaterale uitval bij de screening met een AC-diagnose
x 100%

Vergelijking in de tijd  
Fout-positieve uitslagen

Aantal gescreende kinderen met een verwijzing naar het AC waarbij geen sprake was van blijvend gehoorverlies van minimaal 40 dB
/ (gedeeld door)
Aantal gescreende kinderen in de 1e ronde
x 100%

Signaalwaarde Nog geen waarde
Tijdigheid geboortegegevens in NIS

Aantal kinderen dat binnen drie werkdagen vanaf de geboorte met bijbehorende gegevens is ingevoerd in het NIS (geboortedag is dag 0)
/ (gedeeld door)
Totaal aantal levendgeborenen
x 100%

Streefwaarde ≥ 95%
Geïnformeerde keuze deelname

Aantal ouders met voldoende kennis en attitude t.o.v. de JGZ-gehoorscreening die past bij de gemaakte keuze (wel of niet deelname)
/ (gedeeld door)
Totaal aantal ouders met een respons op dit deel van het onderzoek van levend pasgeborenen die niet op de NICU gescreend zijn exclusief overleden kinderen
x 100%

Evaluatie  
Cliëntervaringen

Aantal ouders dat (zeer) tevreden is over de kwaliteit van de informatie en bejegening
/ (gedeeld door)
Totaal aantal ouders met een respons op dit deel van het onderzoek van levend pasgeborenen die niet op de NICU gescreend zijn exclusief overleden kinderen
x 100%

Evaluatie  
AABR gescreende kinderen

Aantal kinderen dat uitsluitend met de AABR is gescreend
/ (gedeeld door)
Alle gescreende kinderen in de 1e ronde
x 100%

Vergelijking in de tijd  
Kosten per opgespoorde patiënt met dubbelzijdig gehoorverlies

Totale kosten gehoorscreening plus totale kosten diagnostiek van alle verwezen kinderen
/ (gedeeld door)
Aantal gedetecteerde kinderen met een dubbelzijdig gehoorverlies (minimaal 40dB verlies aan het best horende oor
x 100%

Evaluatie  
Kosten programma

Aantal euro dat is uitgegeven aan alle activiteiten en middelen die bij het programma zijn ingezet

Evaluatie  
Kosteneffectiviteit programma

De verdisconteerde kosten van het programma, diagnose en behandeling minus de verdisconteerde besparingen als gevolg van het bevolkingsonderzoek 
/ (gedeeld door)
Het aantal verdisconteerde gewonnen Quality Adjusted Life Years (QALYs) als gevolg van het bevolkingsonderzoek

Evaluatie