Doel en reikwijdte van dit Draaiboek

In dit Draaiboek wordt beschreven wat nodig is om de neonatale na de geboorte (na de geboorte) gehoorscreening effectief te laten verlopen. Ook worden hierin de kwaliteitskaders aangegeven die nodig zijn om de burgers een uniform, betrouwbaar en kwalitatief hoogwaardig screeningsprogramma te kunnen bieden.

De neonatale gehoorscreening behoort tot de individuele preventieve activiteiten, die aan ieder kind binnen het Basispakket jeugdgezondheidszorg (JGZ Jeugdgezondheidszorg (Jeugdgezondheidszorg)) wordt aangeboden. De financiering vindt plaats via de gemeentes. De landelijke regie en coördinatie van het programma ligt bij het Centrum voor Bevolkingsonderzoek (CvB Centrum voor Bevolkingsonderzoek (Centrum voor Bevolkingsonderzoek)) van het RIVM Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu).

De neonatale gehoorscreening die aangeboden wordt aan kinderen die opgenomen zijn op de Neonatale Intensive Care Units (NICU neonatale intensive care unit (neonatale intensive care unit)’s) maakt geen deel uit van het screeningsprogramma. Dit behoort tot de zorg die in het ziekenhuis op de NICU’s geboden wordt. Dit Draaiboek heeft hier uitdrukkelijk geen betrekking op.

De Jeugdgezondheidszorg heeft dit Draaiboek geaccepteerd als de professionele standaard waarop de zorgaanbieders aangesproken mogen worden.
Alle partijen die deelnemen aan de Programmacommissie Neonatale Gehoorscreening hebben zich aan dit Draaiboek gecommitteerd. Het RIVM-CvB heeft het Draaiboek ten slotte vastgesteld, nadat het heeft geconstateerd dat het Draaiboek door alle partijen is aanvaard en dat het Draaiboek aansluit bij het beleid en de wet- en regelgeving die hierop betrekking hebben. Het Basisdocument ‘Informatiehuishouding neonatale gehoorscreening’ hoort bij dit Draaiboek. Het heeft dezelfde status. 

Aanleiding

In de periode van 2002 tot 2006 is de neonatale gehoorscreening landelijk ingevoerd onder aansturing van de Nederlandse Stichting voor het Dove en Slechthorende Kind (NSDSK) en TNO (Kauffman-de Boer et al., 2006). Hiermee werd de gehoorscreening op de leeftijd van negen maanden vervangen. Op basis van een aantal voorstudies werd in 2002 het protocol (LVT, 2002) opgesteld en werden kwaliteitseisen geformuleerd. Hierbij waren de Landelijke Vereniging voor Thuiszorgorganisaties (thans opgegaan in ActiZ), TNO en de NSDSK betrokken.
In 2009 kwam de eerste versie van dit Draaiboek tot stand. Hierin werd het protocol aangepast op de punten die niet meer overeen kwamen met de uitvoering van de neonatale gehoorscreening. Ook werden de kwaliteitseisen opnieuw vastgesteld. Zie de revisiehistorie op de landingspagina van dit Draaiboek voor aanpassingen in de versies erna. 

Totstandkoming

Bij de totstandkoming van de eerste versie van het Draaiboek kon verder gebouwd worden op het materiaal dat door de NSDSK tijdens de invoering van de neonatale gehoorscreening ontwikkeld was, op de eindevaluatie van het implementatieproject die door TNO en de NSDSK werd verricht (Kauffman-de Boer et al., 2006) en op het rapport ’Indicatoren en Kwaliteitsnormen’ dat in september 2009 in opdracht van het RIVM-CvB ontwikkeld werd.

Conceptversies van het Draaiboek en de hierin opgenomen kwaliteitseisen, inclusief  indicatoren en kwaliteitsnormen werden besproken en aangepast in de werkgroep Kwaliteit. Deze werkgroep bestond uit deskundigen uit het veld, afkomstig uit kringen van betrokken professionals en betrokken organisaties. Na de eindadvisering van de programmacommissie neonatale gehoorscreening heeft het RIVM-Centrum voor Bevolkingsonderzoek het Draaiboek vastgesteld. 

De versies hierna zijn eveneens tot stand gekomen op basis van de advisering van de programmacommissie neonatale gehoorscreening. 

Distributie en onderhoud

Het RIVM-CvB verzorgt de redactie en distributie.

Dit Draaiboek werd in 2011 voor het laatst in papieren versie beschikbaar gesteld aan alle JGZ-organisaties en regiocoördinatoren van de neonatale gehoorscreening. Tussen 2011 en 2022 was het Draaiboek beschikbaar als pdf. Vanaf medio 2022 verschijnt het Draaiboek alleen digitaal als webpagina's en is niet meer beschikbaar als te dowloaden pdf. 

In de nieuwsbrief pre- en neonatale screeningen wordt vermeld wanneer het Draaiboek is ge-update.

Via cvb@rivm.nl kunnen voorstellen gedaan worden voor aanpassing en verbetering. Vermeld hierbij als onderwerp: Draaiboek neonatale gehoorscreening.